^{Positie van de Vrouw in de Islam}

^FAAIIN

Huwelijkse voorwaarden.

Over het algemeen zijn Moslims - vooral de vrouwen - vaak onbekend met de mogelijkheid die de Islamitische Sharia biedt om voor de Nikaah enkele voorwaarden (schriftelijk) vast te leggen. Het is juist in de periode voor de sluiting van het huwelijk dat de vrouw meestal in een sterke positie verkeert dat zij deze aangelegenheid zou kunnen aangrijpen om bepaalde "afspraken" voor de rest van het huwelijk of leven te kunnen maken. In principe zijn geen grenzen gesteld aan deze huwelijkse voorwaarden. Wel stellen Bu. 67:53 en AD 12:40 dat huwelijkse voorwaarden zijn geoorloofd tenzij in strijd met de Islamitische wet of de openbare zeden. (Een voorwaarde b.v. dat de vrouw op onzedelijke plaatsen mag komen is niet toegestaan)Voorbeelden van wettige voorwaarden (AD 12:40):

a. de vrouw wordt niet gedwongen het huis niet te verlaten.

Vooral in oudere tijden en bij meer primitieve volkeren kwam het veel voor dat de vrouw in permanent huisarrest werd gesteld.

b. geen 2e huwelijk dd. man zolang het 1e nog bestaat.

Deze voorwaarde geniet heel weinig bekendheid waardoor de vrouw maar al te vaak verrast wordt met het plotselinge verschijnen van een andere vrouw in het leven v.d. man. De vraag kan worden gesteld in hoeverre de eerstevrouw (en)

toestemming moet geven voor een polygaam huwelijk van de man. (Uitzoeken!). Een standaard clausule in de huwelijkse voorwaarden in een bepaalde gemeenschap zou deze vorm van polygamie kunnen opheffen.

c. het wonen van man en/of vrouw in een bepaalde plaats.

Hoewel dit punt tegenwoordig vooral in het moderne Europa niet veel probleem meer oproept, was het niet zo lang geleden dat - bij onze voorouders - de vrouw verplicht was in te trekken bij de familie van de man, wat maar al te vaak leidde tot onderdrukking of zelfs mishandeling. Dit alles onder de sterke invloed van de schoonmoeder.

d. wijze van uitbetaling van de mahr. Ook hier kan men vooraf goede afspraken maken.

e. vastzetten van een bepaald bedrag voor het onderhoud van de vrouw.

Naast onderdrukking zien wij in Islamitische gemeenschappen vaak dat de man naar buiten toe verkwistend is terwijl de financiële plicht t.o.v. het gezin schielijk wordt verwaarloosd. In het bijzonder bij een vermogende man zou een

bepaald bedrag of percentage van het inkomen vastgezet kunnen worden voor het onderhoud van het gezin.

f. bezoek aan familie van de vrouw.

g. recht van de vrouw om op bepaalde redelijke gronden het huwelijk te ontbinden.

Later zullen we zien dat het de man in eerste instantie is die de talaak uitspreekt. Maar de Islamitische wet kent ook aan de vrouw - op bepaalde gronden - het huwelijk te laten ontbinden. De z.g. CHUL.

Polygamie (Huwelijk van de man met meer dan een vrouw)

Polygamie wordt over het algemeen verklaard uit de natuurwet over de voortplanting: Een man kan bij meerdere vrouwen verwekken; omgekeerd kan niet (polyandrie). Q 4:3 stelt polygamie bij wijze van hoge uitzondering toe:

....... en indien gij vreest voor onrechtmatigheid huwt dan een....

(opzoeken en lezen met toelichting)

In dit vers is sprake van wezen en vrouwen (weduwen) volgens de interpretatie van Maulana Mohd. Ali wordt polygamie toegestaan m.b.t. de vrouwen dus de moeders van de wezen zodat deze bescherming, en verzorging kunnen krijgen.

Polygamie wordt dus onder zeer exceptionele gevallen toegestaan:

1. In bijzondere maatschappelijke situaties (b.v. in tijden

van oorlog waarbij een groot overschot van vrouwen ontstaat.)

2. Rechtvaardigheid jegens de vrouwen.

Volgens deze redenering is het evenwicht tussen mannen en vrouwen meestal gelijk dus ontbreekt thans deze voorwaarde. Bovendien is dit vers de enige plaats in de Koran waar polygamie (onder strikte voorwaarden) is toegestaan.

Positie v.d. vrouw in de Koran algemene zin:

a. in geestelijke zin: 3:194, 40:40, 4:124, 16:97, 3:41,

28:7. (Opzoeken)

in materiele zin: (opzoeken en bestuderen)

1. 4:32 (man/vrouw hebben het voordeel van wat zij verdienen..,)

2. 4:4 (als de vrouw iets uit zichzelf wil geven.. neem..,)

3. 4:7 (ook vrouwen kunnen erven) bevoegdheid heeft om zelfstandig contracten te sluiten en

4. om vrij te beschikken over haar eigen bezittingen. De plichten zowel financieel als anders voor onderhoud van haar en de kinderen rusten op de man. Ook al zou de vrouw zeer vermogend zijn, de financiële plicht van de man sluit iedere aansprakelijkheid van de vrouw uit. Dit heeft in de Islamitische wet bijzondere gevolgen in het erfrecht. Daar komen wij later op terug.

Verplichtingen staan tegenover rechten: 2:228 (en de vrouwen hebben rechten overeenstemmende met haar verplichtingen op een rechtvaardige wijze..)

In de H. Koran wordt de verhouding tussen man en vrouw in het huwelijk op bijzondere manier tot uitdrukking gebracht.

30:21 "......zijn gaden voor ulieden voor Uw gemoedsrust.... liefde en erbarming tussen ulieden ..... 7:189 .........heeft u beiden uit een wezen geschapen ...... (De mythe dat de vrouw uit de rib van een man is geschapen wordt

met dit vers uit de wereld geholpen..

2:187 .....zij een gewaad voor ulieden en u een gewaad voor haar.....

Gezagspositie. Buchari 67:91 gaat uit van een gezagsverhouding tussen man en vrouw. Indien dit afwezig zou zijn ontstaat er chaos en onenigheid. Ook de koran (4:34) kent aan de man een hoger gezag toe : "De mannen zijn de onderhouders der vrouwen".

De functies of arbeidsverdeling in het huwelijk komt tot uiting in de natuur van de schepping: De man is van nature sterk in lichaamskracht en gestel. Als gevolg daarvan neemt hij ook met het nodige gevaar voor leven de verdediging en de kost voor zijn rekening. De vrouw daarentegen is behept met schoonheid en zachtheid, eigenschappen die haar dan ook geschikt maken voor liefde genegenheid, zorg en opvoeding. (ook van de man !).

Uitzonderingen hierop worden gegeven door Bu 10: 162/164 waarbij de vrouw ook wordt belast met nationale zaken en openbare ambten; naar de Moskee gaan, strijden op het slagvelden en zaken doen. Volgens Bu 34:67 benoemde Khalief Oemar een vrouw tot opzichter van de markt. Dus de vrouw mag ook maatschappelijke posities bekleden.

Q. 65:6/7. De man onderhoudt de vrouw overeenkomstig zijn middelen. Hoewel de vrouw recht heeft op onderhoud kan zij geen eisen stellen die boven het vermogen van de man uitgaan.

Bu 67:87: De vrouw is verplicht met man om te gaan, te zorgen voor de bezittingen en de huisvrede te bewaren enz.

De Heilige Profeet die in zijn persoonlijk leven zelf veel huishoudelijk werk heeft verricht heeft steeds gepleit om "elkander in alles bij te staan".

Respect, achting en liefde voor de vrouw. (2:29,231 en 4:19)

Koranische verzen die los van rechten en plichten de nadruk legt op vriendelijke behandeling van de vrouw. Behalve in Buchari 67:81 moet de H. Profeet bij zijn laatste bedevaart hebben gezegd: "0, mijn volk! U heeft rechten tegenover Uw

vrouwen en Uw vrouwen tegenover U ...zij zijn door ALLAH aan U toevertrouwd.

Behandel haar daarom met alle vriendelijkheid". (Muslim 15:19)

In Buchari 67:80 wordt de vrouw als een rib vergeleken. "....indien Gij haar recht tracht te maken zult gij haar breken". Ook in andere hadith's Buchari 60:1 en 67:81 wordt de vrouw met een rib vergeleken. De Christelijke dogma dat Eva

uit de rib van Adam is gemaakt is ook in de Islamitische traditie doorgedrongen. Aangezien bovenstaande Hadith's spreken over de vrouw in het algemeen kan de woordspeling niet letterlijk worden opgevat.

Straf bij onzedelijk gedrag van de vrouw

In veel Islamitische gemeenschappen wordt bij tij en ontij de vrouw op afschuwelijke wijze mishandeld waarbij maar al te vaak wordt verwezen naar de Shariah die inderdaad enkele strafmaatregelen bevatten bij onzedelijk gedrag van de vrouw. Maar wat is onzedelijk gedrag (Nusjuz). Iedere gemeenschap heeft daar een eigen opvatting over. De H. Quran (4:34) veroordeelt opstandig gedrag, haat tegenover de man, kwaadwillige verlating of verzet. De straf is in de eerste plaats vermaning ofwel waarschuwing. Vervolgens afscheiden in slaapplaatsen en tenslotte lichamelijke straf. Maulana Mohammad Ali (p. 462/3 vindt de straf in zeer exceptionele gevallen niet onaanstotelijk. Hadith Muslim 15:19 spreekt van een

lichamelijke straf die geen uitwerking heeft op het lichaam.

Voor openlijke onzedelijkheid (faahisja) stelt de H. Koran 4:15 dat er 4 getuigen nodig zijn om dat aan te tonen. ".....houdt haar dan in de huizen tot de dood haar wegneemt.... of ALLAH voor haar een weg opent". De fanatici in veel

Moslimlanden ontlenen hier het recht om bij het geringste vermoeden van onzedelijk gedrag de vrouw de doodstraf op te leggen ; de enige voorwaarde van 4 getuigen is in een even corrupte gemeenschap al te snel gevonden. De vraag rijst

hierbij of dit dan de weg is die ALLAH voor haar opent.

Maulana Mohammad Ali richt zich meer op de genade van GOD die voor haar een weg opent. Hij verwijst voor straf naar Koran 4:34 waar sprake is van straf die op het lichaam niet te merken is.

 

Geboortebeperking

Maulana Mohammad Ali betoogt dat iedere eenwording van man en vrouw (door het huwelijk) slechts een doel dient nl. de vermenigvuldiging van het menselijke ras. Geboortebeperking is dus in strijd met het doel waarvoor de mens is geschapen. De z.g. vrije liefde die het zingenot als doel heeft, leidt tot wederzijdse ontrekking van verantwoordelijkheid. Indien iedereen hieraan zou meedoen zou de hele wereldbevolking in een snel tempo vergrijzen en uiteindelijk evensnel van de aardbodem verdwijnen. Een andere reden voor geboortebeperking zou armoede zijn. Hiertegenover wordt betoogd dat het juist de rijke mensen zijn die geen kinderen nemen. Het is een bekend feit dat de onderontwikkelde landen in de wereld een veel grotere geboorteoverschot hebben dan de meer rijke en welvarende gebieden. En juist in deze landen zoals die in West-Europa, Japan, V.S.A. enz. zien wij het verschijnsel van langzame vergrijzing opdoemen.

DE H.K. verbiedt op twee plaatsen de geboortebeperking:

6:152 ...en doodt uw kinderen niet uit (vrees voor) aarmoe..." Wij zorgen voor u en voor hen ....." 17:31 "En doodt niet uw kinderen uit vrees voor armoe ...." M.A. interpreteert doden hier niet alleen als het kind zich nog in de baarmoeder

bevindt (abortus) maar ook bij te verwachten kinderen. Het onthouden van onderwijs en een goede opvoeding van kinderen ziet hij ook als een soort kindermoord.

Een vorm van geboortebeperking is wel toegestaan: Buchari 67:97 staat AZL' toe. Dit betekent dat het mannelijke zaad buiten het voortplantingsorgaan van de vrouw wordt geloosd. Bovendien zou dit in zeer bijzondere omstandigheden zijn toegestaan zijn en wel onder de strenge voorwaarde dat de vrouw b.v. met gevaar voor haar eigen leven zou moeten bevallen.

Afzondering van vrouwen.

H.K.24:30 stelt dat ...Gelovige mannen ...en gelovige vrouwen (24:31) ....hun ogen moeten neerslaan....en hun hoofdbedekking over hun boezems......(behalve tegenover mannen met wie zij niet mogen huwen) Zie ook H.K. 33:59 waarin de vrouw wordt bevolen hun "overklederen" aan te trekken. Uit beiden verzen blijkt in ieder geval dat mannen en vrouwen bijelkaar kwamen en dat de vrouw ook in het openbaar verscheen. Bu 4:13 en 67:116 "Het is geoorloofd, voor uw behoeften, naar buiten te gaan. "En blijft in uw huizen en toont uw opschik niet, zoals het tonen van onwetendheid van voorheen".

Pardah (sluier) Hier wordt bedoeld een dusdanige kleding die ook het hoofd en het gezicht bedekt. Nergens in de shariah wordt dit bevolen, integendeel worden de vrouwen bij de twee godsdienstige samenkomsten nl. tijdens de Hadj en het

moskeebezoek uitdrukkelijk voorgeschreven het gezicht en de handen bloot te laten. (Bu 25:23).

Een belangrijke reden voor dit uitdrukkelijk bevel moet zijn geweest dat in die dagen en misschien nu nog steeds dat de Pardah een weelde, een luxe moet zijn geweest. Het simpele verbieden ervan had tendoel het rangenstelsel af te schaffen in ieder geval tijdens de gebeden.

Fatsoenlijke kleding. Wat is fatsoenlijke kleding ? Volgens een acceptabele interpretatie: die kleding die geen aanstoot met zich meebrengt voor de gemeenschap. De overklederen in bovengenoemde verzen uit de Heilige Koran hadden tot doel de Moslim vrouwen te beschermen en alszodanig herkenbaar te maken

voor de huichelaars die het op deze vrouwen hadden gemunt. 33:60 vervolgt dan ook: " Indien de huichelaars en degenen in wiens harten een krankte is en de opstokers in de stad niet ophouden......"

 

Het intieme leven. Het gaat hier meer om de privacy van het huiselijke leven in een gezin of familie. Plotseling bezoek is niet toegestaan (24:27) Op bepaalde tijden van afzondering van b.v. heer en vrouw des huizes wordt eerst netjes toestemming gevraagd. (24:58) Bij het volgende is sprake van een bijzondere regel voor de Heilige Profeet (vzmh) voor entree en gesprek met Zijn vrouw(en) van achter een gordijn (Hidjab) 33:53.

Hierboven hebben we gezien dat in het maatschappelijk verkeer regels zijn voorgeschreven:

Bij gebeden en Hadj: a. overkleed en b. ..de blikken nedergeslagen houden.

Buchari 67:112/112 stelt een verbod in op het alleen zitten van de vrouw met een man (die geen bloedverwant is)....tenzij in het bijzijn van anderen dus in het openbaar. Mohammad Ali beveelt aan de regels niet te stroef toe te passen. Het doel ervan is n.l. de zedelijke positie van de maatschappij te verheffen.

Huwelijk met Slaven en slavinnen In de preïslamitische periode was slavernij een algemeen erkend goed. De Islam is als eerste Godsdienst begonnen aan een geleidelijk proces tot afschaffing. Het houden van slavinnen had voor de man twee bedoelingen: voor eigen lusten en voor prostitutie.

H.K.24:32/33 gebiedt slaven en slavinnen uit te huwen ..en dwingt uw slavinnen niet tot ontucht, wanneer zij kuis wensen te blijven...

Velen redeneren ten onrechte dat als de slavin niet kuis wenste te blijven dan leverde dat een vrijbrief op voor ongelimiteerde omgang met slavinnen. M.A. vertaalt het Arabische woord in met wanneer. Dat wil zeggen dat men ervan

mag uitgaan dat de slavin kuis wenste te blijven. Hetzelfde geldt ook voor vrouwelijke krijgsgevangenen. (Bijzit)

Het grote misverstand ontstaat bij de interpretatie van Q23:5/6 en 70:29/30 .....En die hun schaamte bewaken behalve voor hun gaden of degenen die hun rechterhand bezitten....

Dit is een beschrijving van ware gelovige mannen en vrouwen. Het zou anders betekenen dat de vrouwen ook bijzit zouden mogen hebben en dat valt niet te rijmen met de algemene principes van de Islam. Een tweede reden tegen concubinaat is zoals wij hierboven hebben gezien het uitdrukkelijke bevel om slaven en slavinnen uit te huwelijken.

Verder zien wij in H.K. 4:24 ....en wie arm is om vrije vrouwen te huwen kan trouwen met .... die uw rechterhand bezitten ... of met vergunning van haar meesters. (toestemming van de slavin en Mahr als voorwaarden).

Tenslotte kan ook hier gewezen worden op de uitzonderingsregel voor de Heilige Profeet (vzmh) 33:50 ....0, Profeet, wettig zijn voor U Uw vrouwen en krijgsgevangenen (bijzonderlijk voor U .....dus niet voor overige gelovigen).

Ten aanzien van krijgsgevangen genomen vrouwen - in die tijd ook als slavinnen behandeld - vertelt de geschiedenis ons dat de Heilige Profeet (vzmh) met twee zulke vrouwen op een wettige manier was getrouwd) "Maa malakat aimana kum" (=wat uw rechterhanden bezitten).

Buchari stelt op diverse plaatsen dubbele beloning voor de volgende categorie personen:

1. Personen van Ahl-al-Kitab die gelooft in eigen Profeet en

in Profeet Mohammed (vzmh).

2. Slaaf die verplichtingen na komt voor meester en God.

3. Iemand die de slavin onderricht, vrijmaakt en huwt.

Ook hier zien wij het begin van de afschaffing van de slavernij niet alleen maar ook het verbod om buitenechtelijke verhoudingen te hebben met zwakkeren in de maatschappij kortom het concubinaat.

Anderzijds haalt M.A. een fiqh (Uitspraak van Ulema's of Moslim geleerden) aan waarin wordt gesteld dat de meester (buitenechtelijke) betrekkingen mag aanknopen met zijn slavin. Hierin moet wel aan de normale voorwaarden van een normaal huwelijk worden voldaan b.v. dat de slavin een Muslim moet zijn of van de Ahl-al-Kitab voorts mag zij niet getrouwd zijn en niet samen met een andere zuster met deze ene meester leven.

 

Talaaq (echtscheiding)

Talaaq betekent letterlijk ontbinden of losmaken in zijn algemeen uitgesproken door de man. De vrouw heeft daarentegen het recht op CHUL' (letterlijk: afdoen of losmaken).

In de Joodse wet behoort het recht op scheiding uitsluitend de man toe. Volgens de Christelijke (Katholieke) dogma kan men eenmaal getrouwd nooit meer scheiden. Ook de Hindoe-wet kent geen scheiding: de vrouw (Satti) volgt de man tot in de

dood. (Let wel: het gaat hier om de dogma's die niets te maken hebben met de dagelijkse praktijk).

Volgens de Islam is echtscheiding het meest verfoeilijke en hatelijke wat Allah (SWT) heeft toegestaan. (A.D. 13:3)

Hoewel wij hierna zullen zien dat de Talaaq-shariah zeer gecompliceerde regelingen bevat komt het in de praktijk veelvuldig voor, ja zelfs in tal van tradities, dat de wet met de voeten worden betreden en de talaaq naar willekeur wordt uitgesproken waardoor de vrouw meestal voor de rest van haar leven aan haar lot wordt overgelaten.

De Heilige Koran noemt twee belangrijke voorwaarden waaraan zeker moet worden voldaan aleer de Talaaq door de man kan worden uitgesproken:

1. Er moet sprake zijn van goede gronden en

2. Serieuze pogingen moeten door derden worden ondernomen om verzoening totstand te brengen.

H.K4:35. "En indien gij een breuk tussen belden vreest, stel dan een rechter aan uit zijn familie en een rechter uit haar familie, indien belden verzoening wensen, zal Allah eengezindheid tussen hen tot stand brengen........."

In dit vers wordt het besluit van beide partijen om niet langer samen te leven Sjiqaq (= afbreken) genoemd. 0ok hier komt niet alleen de wilsovereenstemming goed tot uiting maar ook de heiligheid van het contract. Voorts blijkt uit dit vers dat namens beide partijen een rechter wordt benoemd op voet van volkomen gelijkheid. En het zijn deze rechters die serieuze pogingen zullen aanwenden om partijen wederom te verzoenen.

M.A. noemt enkele gronden die aan elk der partijen het recht geeft talaaq aan te vragen. Let wel dat het hier gaat om het recht en niet om de plicht. Dat wil zeggen dat hoewel er een grond voor echtscheiding aanwezig kan zijn maar de andere partij maakt daar geen gebruik van. Enkele gronden zijn:

a.- ziekte (ook impotentie) die ongeschikt maakt voor het

echtelijk verkeer.

b. gevangenschap

c. afwezigheid (zonder bericht)

d. verminking waardoor de man b.v. niet meer in het

onderhoud van de vrouw kan voorzien.

e. slecht (wreed) gedrag.

Bij punt c - de afwezigheid zonder bericht of Mafqud-al-chabar - zal de vrouw althans de achtergebleven partij chul' aanvragen. Hier is dus geen sprake van Sjiqaq (wilsbreuk)

De H.Koran zegt niet hoelang er moet worden gewacht.

De Hanafitische wet: 100 tot 120 jaren

De Sjafi'itische wet: 7 jaren

Imam Malik: 4 jaren

Hanbal + Sji'ieten: 4 jaren.

Er is ook geen Hadith om hierin uitkomst te brengen. Maulana Mohammad Ali is van mening dat door de snellere communicatie (1935) 1 jaar voldoende moet zijn. Anno 1996 met supersnelle verkeersmogelijkheden zou dus het termijn m.i. teruggebracht kunnen worden tot 6 maanden.

In de eigenlijke talaaq-procedure heeft in feite de man het uitsluitende recht om de talaaq uit te spreken. Dit doet hij door mondeling of schriftelijk het voornemen uit te spreken om de huwelijksband te verbreken. Maar volgens H.K 4:35 is de uitspraak van de twee rechters (Qadi) bindend. Deze zullen eerst een verplichte poging tot verzoening moeten aanwenden.

De Hadith maakt in Bu 68:2 melding van een geval waarbij de Profeet (vzmh) de talaaq-uitspraak van een man ongeldig verklaart en het huwelijk herstelt. Volgens Mohammad Ali zal in een niet-Moslim land de Islamitische gemeenschap zelf tot aanstelling van Qadi'a moeten overgaan. Zoniet dan wijzen beide families elk een persoon aan die alszodanig kunnen functioneren. Bij mijn weten gebeurt noch het een noch het ander in Suriname en evenmin in Nederland.

Wellicht iets in onze gemeenschap om aan te denken. Zelfs in een Islamitisch land moet de daar ingestelde procedure niet in strijd zijn met de Shariah.

Amnestie International publiceert vaak over misstanden in b.v. Pakistan. Bekend is het geval waarbij na een hele Talaaq- procedure de vrouw een ander geluk heeft gevonden en een tweede huwelijk is aangegaan. Haar eerste man die het talaaq- (opzettelijk ?)niet had ingeschreven bij de Burgerlijke Stand, heeft deze eerste vrouw bij de Islamitische rechtbank aangeklaagd wegens overspel (De talaaq zou dus nog niet in werking zijn). De rechtbank heeft haar bovendien beschuldigd van verkrachting (van haar tweede man)omdat zij met deze onder "valse voorwendselen" gemeensschap zou hebben gehad. Bij de publicatie van het verslag zat de vrouw in de gevangenis op het vonnis te wachten wat mogelijk een doodstraf met zich kon meebrengen.

H.K. 2:222 verbiedt gemeenschap tijdens de menstruatie omdat tijdens deze periode de liefdesbetrekking ophoudt. Bu 68:1 schrijft voor dat de ontbinding van het huwelijk plaatsvindt:

1. tijdens de reine staat van Tuhr

2. gedurende die tuhr geen omgang hebben gehad.

De talaaq-procedure eist verder dat na het uitspreken van de talaaq de \Idda of wachttijd van drie maanden in acht moet worden genomen (65:1), in feite gedurende drie quru's (reinigingen).

Hoewel de talaaq in feite reeds is uitgesproken dient de vrouw gedurende de \Idda-periode te wachten voordat zij een nieuwe verbintenis aangaat. Bij zwangere vrouwen loopt de wachttijd tot de bevalling. Het doel van de \Idda is om de kans op verzoening te vergroten. H.K 65:1 stelt dat zij in deze tijd het huis niet mag verlaten behalve bij ontucht. H.K 2:228 verleent de man immers het recht om haar terug te nemen "..indien zij (beiden) verzoening wensen."

Ook na de 'Idda moedigt H.K. 2:232 partijen aan om te hertrouwen. Maar H.K 2:229 beperkt dit tot 2x (Radji'i-talaaqs) Na de derde talaaq (talaaq-baa'ien) is verder huwelijk uitgesloten.

M.A. noemt drie vormen van talaaq in de praktijk:

a. Talaaq bid'ie. uitspraak 3x ineens.

b. Talaaq hasan (goede wijze) 3x in 3 opeenvolgende tuhr in een \Idda.

c. Talaaq Ahsan (de beste manier) Ix in een tuhr waarna `Idda.

Deze laatste is de Hanafitische wijze of de Talaaq-al-Sunnah.

M.A. verklaart a en b in strijd met de Koran en de Hadith. Als de talaaq 3x of meer ineens wordt uitgesproken moet dat als eemaal worden beschouwd. De Profeet vzmh) verklaart a ongeldig.

H.K 2:230 stelt dat na 3x talaaq huwelijk verder is uitgesloten ......tot zij met een derde huwt. Indien deze zich ook weer scheidt...... dan rust op hen geen blaam...als zij weer tot elkaar komen,...". In de praktijk wordt dit vers misbruikt door de z.g. "Halaala" waarbij na 3x scheiding de vrouw wordt uitgehuwelijkt aan een derde en na geslachtelijke gemeenschap weer talaaq om vervolgens met da eerste man te mogen trouwen.

Tr.9:25 veroordeelt dit als "De vloek van Allah op hem die halaala pleegt en hem voor wie halaala wordt gepleegd". Chalifa Umar bestempelt dit als overspel.

Indien de talaaq-uitspraak d.d. man onder dwang, dronkenschap, toorn, als grap of b.v. vergissing wordt uitgesproken krijgen we de volgende mogelijkheden:

1) de Hanafitische wet stelt dat eenmaal uitgesproken woord van kracht blijft.

2) Imam Sjaafi'i vindt dat oprechtheid achter het voornemen moet zijn.

Verder wordt melding gemaakt van twee voor-Islmitische gebruiken die door de Koran worden veroordeeld.

a) ILAA = zweren (dat men tot zijn vrouw niet zal ingaan)

Dit had als gevolg dat de vrouw geen huwelijksband meer had waardoor zij vaak voor de rest van haar leven als slavin in het huis van de man bleef. Q 2:226/7: na 4 maanden OF talaaq

OF herstel huwelijksband.

b) ZIHAR (rug) is de mannelijke verklaring "Gij zijt als de rug van mijn moeder" met hetzelfde gevolg voor de vrouw als hierboven. H.K 58:1/2 ....waarlijk zij uiten een afschuwelijk woord en een valsheid...

Tenslotte nog de LI'AAN (la'na - vloek) waarbij een scheiding wordt teweeggebracht op beschuldiging van ontucht zonder bewijs of getuigen doch met ontkenning van de andere (meestal de vrouw). Li'aan is hier het aangeraden middel voor talaaq. H.K 24:6/9 schrijft beide partijen voor om 4x Allah's eed af te leggen dat zij oprecht zijn en na de 5e maal Allah's vloek over zichzelf indien zij (beiden) niet de waarheid spreken. Hierna is de talaaq onherroepelijk.

Het hoofdstuk sluit M.A. af met overigens Koranische beroep op beide partijen om oprechtheid, mensenlievendheid en vriendelijkheid te betrachten in het hele wettelijke proces van huwelijk en scheiding.