De waarde van een moeder

Nog niet zo heel lang geleden was de moeder degene die per definitie thuisbleef om voor het huis en de kinderen te zorgen. Als dochter stopte ze reeds op jonge leeftijd met het genieten van onderwijs en leerde de huishoudelijke taken, evenals andere zaken die bij het moederschap hoorden.

Dit deed ze veelal met liefde en geduld, daar een moeder van nature toegerust wordt met de eigenschappen die noodzakelijk zijn voor het geborgen opvoeden van haar kind.

De band met het kind wordt reeds gevormd in de baarmoeder en wordt bij de bevalling gesterkt. Daarna wordt tijdens de borstvoedingsperiode, die over het algemeen zowel aan moeder als kind een gevoel van voldoening geeft, de band tussen hen nog hechter gesmeed.

Een mensenkind is het enige wezen in de natuur dat zo lang afhankelijk is van de ouders qua zorg en is dus volledig overgeleverd aan de wil/bereidheid van de ouders om het op te voeden. En de ‘Ontwerper’ heeft via de natuur ervoor gezorgd dat de moeder degene zal zijn die zich, in ieder geval gedurende de eerste levensjaren, over het kind zal ontfermen met liefde en geborgenheid; zo ook heeft het kind een natuurlijke neiging zijn of haar heil bij mama te zoeken.

De moeder is vaak ook de eerste leerschool en degene die het meeste geduld kan opbrengen bij het opvoeden van het kind. Zowel het gedrag van de moeder, doch ook dat van de vader, zullen grotendeels bepalend zijn voor de ontwikkeling van het kind, daar kinderen onbeschreven blaadjes zijn en ze door opgedane indrukken worden geprogrammeerd.

Het is dus een grote verantwoordelijkheid voor de ouders - in het bijzonder voor de moeder, aangezien die over het algemeen meer tijd met het kind doorbrengt - om een kind zodanig op te voeden qua normen en waarden, dat hij/zij tot een lichamelijk en mentaal gezond, succesvol en gelukkig mens opgroeit.

Deze toewijding van moeder aan kind vergt nogal veel van haarzelf. Om een kind op een verantwoorde wijze op te kunnen voeden, niet alleen qua voeding en lichamelijk welzijn, maar ook op geestelijk gebied, wordt er namelijk veel energie, tijd en geduld vereist, zeker in deze tijd, waar door de overbezetting in crèches en op scholen de kinderen nauwelijks individuele aandacht krijgen in het onderwijsproces.

Moeder en maatschappij

Ondanks deze inspanningen van de moeder om de kinderen een goede opvoeding te geven, wordt het moederschap over het algemeen erg ondergewaardeerd binnen de moderne maatschappij.

Een moeder die thuis zit om haar kinderen op te voeden, wordt vaak als minderwaardig beschouwd en als de kinderen opgegroeid zijn, zijn de kansen van zo’n moeder in de maatschappij erg verslechterd wegens gebrek aan ‘werkervaring’. De druk op jonge huismoeders is thans dan ook erg groot, daar dezen aan de ene kant ontzettend graag met hun kinderen willen zijn, doch aan de andere kant ook wel gewaardeerd en succesvol in de maatschappij willen worden.

Vaak kiezen jonge vrouwen dan ook eerst voor een carrière, waarna ze op latere leeftijd beginnen aan het krijgen van kinderen, met alle gevolgen van dien, omdat het op latere leeftijd moeilijker wordt om een (gezond) kind te krijgen. Het is dan ook veel moeilijker, zeker in geval van een succesvolle carrière, om zich uit de maatschappij terug te trekken. En dan zijn er ook nog andere moeders, die vanwege minder goede levensomstandigheden, bijv. als gevolg van het overlijden van de echtgenoot, genoodzaakt naar werk moeten zoeken om voor het gezinsinkomen te zorgen. Kortom, het is steeds een strijd tussen de gevoelens en de druk van de maatschappij, welke enerzijds resulteert in werkende moeders met een schuldgevoel ten opzichte van hun kinderen (vooral als de kinderen ziek zijn) en anderzijds huismoeders met weinig zelfrespect wegens gebrek aan ‘werkervaring’. Het is dus zaak om een tussenweg te vinden, waardoor de moeders zich aan de ene kant geborgen voelen en er aan de andere kant goede burgers opgebracht worden, bijv. door:

Moeders binnen de godsdienst

Als we nu de verschillende godsdiensten bekijken, zien we dat er grote nadruk wordt gelegd op respect voor de ouders, in het bijzonder voor de moeder. Denk hierbij bijv. aan de hoge plaats die de Almachtige heeft gegeven aan Maria, de moeder van Jezus, en aan Hagar, de moeder van Ismaël. Hagar wordt zelfs heden ten dage nog herdacht tijdens de jaarlijkse Islamitische bedevaart, en wel de gebeurtenis waarbij ze in de Arabische woestijn naar water zocht voor haar baby Ismaël. Hieruit blijkt reeds de belangrijke plaats van moeders in de godsdiensten.

De Koran (17:23-24) vermeldt over ouders in het algemeen: "En uw Heer heeft bevolen, dat u niemand zult dienen behalve Hem en dat u uw ouders goedheid zult bewijzen. Indien één of beiden van hen de hoge ouderdom bij u bereiken, zeg dan niet tot hen zoiets als ‘foei’ en bekijf hen niet en zeg tot hen een edelmoedig woord. En wees bescheiden, teder voor hen in medelijden. En zeg: ‘Mijn heer! Heb medelijden met hen, daar zij mij grootbrachten toen ik klein was’."

Ook de profeet Mohammed benadrukte de bijzondere plaats van het moederschap, zoals blijkt uit verschillende van zijn gezegden, zoals "Het paradijs is aan de voeten van de moeder", hetgeen inhoudt dat kinderen, door goed voor de moeder te zijn, het paradijs kunnen verdienen. Er wordt in verschillende Koranverzen vooral benadrukt dat de kinderen goed en vriendelijk voor de moeder moeten zijn en haar dank verschuldigd moeten zijn voor alle beproevingen die zij heeft doorstaan door de zwangerschap, bevalling, (borst)voeding, perioden van ziekte van de kinderen, enz. Vaak heeft de moeder door dit alles haar eigen wensen en verlangens, en vaak ook een maatschappelijke toekomst, moeten opofferen.

De kinderen zullen hun ouders moeten respecteren in de vorm van dienstbaarheid, door liefde, door hen met zachtheid te behandelen en door zich over hen te ontfermen, vooral als zij zichzelf niet meer kunnen verzorgen. Dat zal later ook van belang zijn als deze kinderen op hun beurt hun eigen kinderen zullen grootbrengen, hetgeen blijkt uit een gezegde van de profeet Mohammed: "Wees goed en vriendelijk voor uw ouders en uw kinderen zullen goed en vriendelijk voor u zijn." Dit is logisch, omdat kinderen leren van wat ze zien; als ze merken dat hun ouders degenen die boven het staan afsnauwen, zullen zij ongetwijfeld dat voorbeeld overnemen.

Ons voornemen

Laten we op deze Moederdag dan ook extra aandacht geven aan de moeder, en ons voornemen om gedurende de rest van het jaar meer tijd aan haar te besteden. En indien uw moeder deze wereld reeds verlaten heeft, blijf voor haar bidden, want volgens een overlevering van de profeet Mohammed komen na het overlijden van een persoon al zijn/haar daden ten einde, behalve drie: ten eerste, liefdadigheid waarvan mensen profijt blijven hebben; ten tweede, kennis waarvan mensen blijven profiteren; en ten derde, rechtschapen kinderen die voor de overledene bidden.

Zorg en bid dus voor uw moeder zolang ze nog in leven is. En als ze er niet meer is, vergeet niet om voor haar te blijven bidden, zolang als u leeft.

Aan alle moeders een zalige Moederdag toegewenst.

Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties

Drs. S. Ahmadali-Doekhie (moeder)

Pagina afdrukken Pagina afdrukken